มารู้จัก นม และผลิตภัณฑ์จากนม ให้มากขึ้น

2. นมผง (Milk Powder)

คือนมที่ได้จากการนำนมสดไประเหยน้ำออกด้วยกรรมวิธีต่างๆ จนได้นมในรูปแบบผง แบ่งออกเป็น 3 ชนิด เช่นเดียวกับนมสด ได้แก่

• 1.1 นมผงไขมันเต็ม (Whole milk powder) คือนมผงที่ได้จากการนำนมสดไขมันเต็มไประเหยน้ำออก ซึ่งจะได้นมผงไขมันเต็มที่มีปริมาณไขมันไม่น้อยกว่า 26% นิยมนำมาทำอาหาร ขนม และไอศครีม และนำมาใช้เลี้ยงทารกเนื่องจากมีสารอาหารครบถ้วน
• 1.2 นมผงพร่องมันเนย (Low-fat milk powder) คือนมผงที่ได้จากการนำนมสดพร่องมันเนยไประเหยน้ำออก ซึ่งจะได้นมผงที่มีปริมาณไขมันไม่น้อยกว่า 1.5% และไม่เกิน 26%
• 1.3 นมผงขาดมันเนย หรือหางนมผง (Skim milk powder) คือนมผงที่ได้จากการนำนมสดขาดมันเนยไประเหยน้ำออก ซึ่งจะได้นมผงที่มีปริมาณไขมันต่ำกว่า 1.5% นมผงประเภทนี้ไม่หืนง่าย เก็บได้นาน นิยมนำมาผลิตนมคืนรูป

3. นมเปรี้ยว (Culture Milk) หรือโยเกิร์ต (Yoghurt)

คือ นมที่ได้จากการหมักด้วยจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เมื่อรับประทานเข้าไปจะไปเพิ่มจุลินทรีย์ชนิดดีในลำไส้ ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น นมเปรี้ยวมักจะนำมาแต่งกลิ่นรสให้มีรสชาติที่อร่อยและดื่มง่าย ส่วนโยเกิร์ตมักจะนำมาประกอบอาหารโดยเฉพาะของหวาน เช่น ไอศกรีม หรือเป็นส่วนผสมของเค้กเพื่อให้เนื้อเค้กนุ่ม

4. ครีม (Cream)

เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการแยกน้ำนมอีกรูปแบบหนึ่ง โดยผ่านกรรมวิธีต่างๆเช่นการหมุนเหวี่ยง ครีมจะมีไขมันเนยเป็นส่วนประกอบหลัก ตั้งแต่ 20-60 % นิยมนำไปใช้ทั้งในอาหารคาวและหวาน ครีมมีหลายชนิด แบ่งตามระดับไขมันเนยและการนำไปใช้ เช่น

• 4.1 Single Cream หรือ Light Cream จะมีไขมันเนยประมาณ 20-30% สำหรับใช้ทำอาหารและเครื่องดื่มทั่วไป
• 4.2 Whipping cream จะมีไขมันเนยประมาณ 30-35% นิยมนำมาใช้ทำขนม และตีให้ขึ้นฟูจนมีเนื้อสัมผัสนุ่มเบา นำมาใช้ตกแต่งเค้ก และใส่ในเครื่องดื่มได้
• 4.3 Heavy cream และ Double cream จะมีไขมันเนยประมาณ 36-38% และ 48% ตามลำดับ เป็นครีมที่มีไขมันสูงมาก สามารถนำมาตีให้ขึ้นฟูได้ปริมาตรที่มากกว่า Whipping cream ถึง 2 เท่า

5. ครีมเปรี้ยว (Sour Cream)

คือครีมที่ผ่านการหมักโดยการเติมกรดแลคติก ทำให้เนื้อข้น มีรสเปรี้ยว นำมาใช้เป็นส่วนผสมในอาหารทั้งคาวหวาน เช่น ใช้เป็นเครื่องจิ้มในอาหารฝรั่ง ใส่ในซุป และใช้ผสมในเค้กเพื่อทำให้เนื้อเค้กนุ่มด้วยเช่นเดียวกัน

6. เนย (Butter)

เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการแยกส่วนที่เป็นไขมันของนมหรือของครีมออก หรืออาจมาจากทั้ง 2 อย่างรวมกัน โดยในเนยแท้จะต้องมีไขมันไม่น้อยกว่า 80% และอาจมีการนำมาเติมเกลือ (Salted butter) แต่งสีแต่งกลิ่นเพิ่มลงไป เพื่อให้เนยมีกลิ่นหอมและรสชาติดีมากยิ่งขึ้น นิยมนำมาประกอบอาหารทั้งคาวหวาน โดยเฉพาะในเบเกอรี่และของหวาน

7. ชีส (Cheese)

เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการแยกส่วนที่เป็นโปรตีนในน้ำนมออกมา จึงถือได้ว่าเป็นอาหารประเภทโปรตีนสูง มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยในการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ และยังมีวิตามินดีและแคลเซียมสูงกว่าในน้ำนมถึง 2 เท่า ชีสมีหลากหลายชนิด นำมาใช้ประกอบอาหารได้ทั้งคาวหวาน ตัวอย่างของชีสที่เรารู้จักกันดี เช่น เชดด้าชีส (Cheddar cheese) มอสซาเรลล่าชีส (Mozzarella cheese) พาร์เมซานชีส (Parmesan cheese) และครีมชีส (Cream cheese)